Chào các bạn, tôi là Trần Duy Thuận đây. Trong danh sách dài các loại phụ phí được “bóc tách” ở bài viết về Local Charges, thì THC (Terminal Handling Charge) có lẽ là khoản phí lớn, bắt buộc và gây nhiều thắc mắc nhất. Rất nhiều chủ hàng thường hỏi tôi: Tại sao đã trả cước biển rồi mà vẫn phải trả thêm một khoản phí xếp dỡ tại cảng có vẻ rất cao? Phí THC là gì mà lại quan trọng như vậy?
Bài viết này sẽ giải đáp tất cả những câu hỏi đó một cách cặn kẽ, giúp bạn hiểu rõ bản chất, cách tính và ai là người chịu trách nhiệm cho loại phí này trong một lô hàng.
1. Phí THC là gì? Giải thích bản chất một cách đơn giản
THC (Terminal Handling Charge) dịch ra tiếng Việt là Phí xếp dỡ tại cảng. Đây là khoản phụ phí được thu trên mỗi container để bù đắp cho chi phí của các hoạt động xử lý container tại cảng (terminal), bao gồm:
- Hoạt động xếp dỡ container từ trên tàu xuống bãi cảng (hàng nhập).
- Hoạt động xếp dỡ container từ bãi cảng lên tàu (hàng xuất).
- Vận chuyển container từ cầu tàu vào bãi container.
- Sắp xếp và quản lý container trong bãi của cảng.
- Chi phí nhân công, xe nâng, cần cẩu và các thiết bị khác tại cảng.
Về cơ bản, THC là khoản phí bạn trả cho việc sử dụng cơ sở hạ tầng và dịch vụ của cảng biển.
2. Ai Thu Phí THC và Ai Là Người Hưởng Lợi Thực Sự?
Đây là điểm gây nhầm lẫn nhất. Mặc dù bạn đóng tiền cho forwarder hoặc hãng tàu, nhưng họ không phải là người hưởng lợi cuối cùng từ khoản phí này. Luồng tiền của phí THC diễn ra như sau:
Chủ hàng (Bạn) ➝ Công ty Forwarder ➝ Hãng tàu (Shipping Line) ➝ Đơn vị khai thác cảng (Terminal Operator)
- Đơn vị khai thác cảng (ví dụ: Cảng Cát Lái, Cảng quốc tế Cái Mép – CMIT) là người thực hiện các hoạt động xếp dỡ và là bên hưởng lợi cuối cùng. Họ sẽ phát hành hóa đơn thu tiền hãng tàu.
- Hãng tàu sẽ trả tiền cho cảng và sau đó thu lại khoản phí này từ khách hàng của mình (là bạn hoặc công ty forwarder). Vì vậy, hãng tàu chỉ đóng vai trò “thu hộ, chi hộ”.
- Công ty Forwarder cũng tương tự, thu phí THC từ bạn để thanh toán lại cho hãng tàu.
Kết luận: Bạn trả phí THC để hãng tàu thay mặt bạn thanh toán cho cảng vụ.
3. Cách tính phí THC và các mức phí tham khảo
Cách tính phí THC phụ thuộc vào loại và kích cỡ container. Mức phí này thường được các hãng tàu niêm yết công khai và áp dụng thống nhất trên thị trường.
- THC cho hàng khô (Dry Container – DC, HC): Đây là mức phí phổ biến nhất.
- Ví dụ tham khảo: ~2.800.000 VNĐ/container 20’DC; ~4.200.000 VNĐ/container 40’HC.
- THC cho hàng lạnh (Reefer Container – RF): Mức phí THC hàng lạnh luôn cao hơn đáng kể.
- Lý do: Vì cần thêm các nghiệp vụ phức tạp như cắm điện để duy trì nhiệt độ, theo dõi container 24/7, chi phí nhân công và điện năng cao hơn.
- Ví dụ tham khảo: Có thể từ 5.000.000 – 6.000.000 VNĐ/container 40’RF.
- THC cho hàng nguy hiểm, hàng quá khổ (OOG): Các loại hàng đặc biệt này cần quy trình và thiết bị xếp dỡ riêng, do đó phí THC sẽ được báo theo từng trường hợp cụ thể và thường rất cao.
(Lưu ý: Các con số trên chỉ là ví dụ tại thời điểm viết bài và có thể thay đổi. Bạn nên kiểm tra báo giá của forwarder để có thông tin chính xác nhất).
4. Phí THC và mối liên hệ với Incoterms
Việc ai trả phí THC (người bán hay người mua) được quy định rõ trong điều kiện thương mại (Incoterms) của hợp đồng:
- THC tại cảng xuất (Origin THC):
- Nếu mua hàng theo điều kiện EXW, FOB, FCA: Người bán (Shipper) chịu trách nhiệm trả phí này.
- Nếu mua hàng theo điều kiện CIF, CFR, DDP…: Người bán cũng là người trả phí này vì họ là người thuê tàu.
- THC tại cảng đến (Destination THC):
- Hầu hết các trường hợp (FOB, CIF, CFR, FCA…), người mua (Consignee) sẽ là người chịu trách nhiệm trả phí này.
- Chỉ trừ trường hợp mua theo điều kiện DDP (Giao đã nộp thuế), người bán sẽ chịu mọi chi phí để giao hàng đến kho của người mua, bao gồm cả THC tại cảng đến.
5. Các câu hỏi thường gặp về phí THC (FAQ)
- Phí THC có phải là phí bắt buộc không?
Trả lời: Có. Đây là chi phí dịch vụ bắt buộc tại cảng, bất kỳ container nào được xếp dỡ tại cảng đều phải chịu phí này. - Có thể đàm phán để giảm phí THC không?
Trả lời: Gần như không thể. Vì đây là biểu phí do cảng quy định và được các hãng tàu áp dụng chung. Hãng tàu và forwarder chỉ thu hộ nên họ không có quyền quyết định hay giảm khoản phí này. - Tại sao hãng tàu không gộp phí THC vào cước biển?
Trả lời: Việc tách riêng THC khỏi cước biển nhằm mục đích minh bạch hóa chi phí. Nó cho thấy rõ đâu là chi phí vận chuyển trên biển và đâu là chi phí dịch vụ trên bờ. Việc này cũng giúp hãng tàu linh hoạt hơn khi có sự thay đổi về biểu phí từ các cảng khác nhau trên thế giới.
Kết luận
Tóm lại, Phí THC là một chi phí hợp lý và không thể tránh khỏi trong chuỗi cung ứng vận tải container. Nó không phải là một loại phí “vô lý” mà forwarder hay hãng tàu tự đặt ra, mà là chi phí thực tế cho việc sử dụng cơ sở hạ tầng và dịch vụ xếp dỡ của cảng biển. Việc hiểu rõ phí THC là gì, ai thu và cách tính sẽ giúp bạn dự toán chi phí chính xác hơn, tránh được các tranh cãi không đáng có và chủ động hơn trong các giao dịch thương mại quốc tế.
Nguồn tham khảo
Để đảm bảo tính chính xác, nội dung bài viết có tham khảo các quy định và thông tin công khai từ:
- Tổng công ty Tân Cảng Sài Gòn (SNP): Biểu phí dịch vụ xếp dỡ và các dịch vụ liên quan tại cảng.
https://saigonnewport.com.vn/ - Các hãng tàu lớn (Maersk, MSC, CMA CGM…): Các thông báo về phụ phí và biểu phí THC được áp dụng theo từng tuyến.
- Incoterms® 2020 Rules: Các quy tắc của Phòng Thương mại Quốc tế (ICC) về phân chia chi phí.
