Phân Biệt Tải Trọng và Trọng Tải Xe Tải: Cách Đọc Thông Số & Quy Định Mới Nhất

Khi có nhu cầu vận chuyển hàng hóa, việc hiểu sai giữa “trọng tải” và “tải trọng” là một trong những nhầm lẫn phổ biến nhất. Nhiều người cho rằng một chiếc “xe tải 5 tấn” có thể chở đúng 5 tấn hàng, nhưng thực tế phức tạp hơn nhiều. Hiểu đúng các thuật ngữ này không chỉ giúp bạn chọn xe tải phù hợp, tối ưu chi phí mà còn là yếu tố then chốt để tránh các mức phạt quá tải nặng theo quy định của pháp luật.

Bài viết này sẽ đi sâu phân tích, so sánh và hướng dẫn bạn cách đọc thông số một cách chính xác nhất.

Tải Trọng Là Gì? Hướng Dẫn Cách Đọc Thông Số Trên Giấy Đăng Kiểm

Định nghĩa Tải trọng hàng hóa chuyên chở (Payload)

Một cách đơn giản nhất, Tải trọng (tên gọi chính xác trên giấy tờ là Khối lượng hàng hóa chuyên chở cho phép tham gia giao thông) là khối lượng hàng hóa tối đa mà một phương tiện được phép chở khi lưu thông trên đường.

Đây là con số quan trọng nhất mà chủ hàng và tài xế phải tuân thủ. Bạn có thể tìm thấy thông số này một cách chính xác trên Giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường (thường gọi là giấy đăng kiểm) của xe.

Ví dụ thực tế:
Trên giấy đăng kiểm của một chiếc xe tải, ở mục “Khối lượng” bạn sẽ thấy dòng:
Khối lượng hàng hóa chuyên chở cho phép TGGT: 1.950 kg
Điều này có nghĩa là tải trọng cho phép của xe là 1,95 tấn. Dù thùng xe còn chỗ trống, bạn cũng chỉ được chở tối đa 1.950 kg hàng.

Phân biệt Tải trọng thiết kế và Tải trọng cho phép

• Tải trọng thiết kế: Là khả năng chở của xe theo công bố của nhà sản xuất.
• Tải trọng cho phép: Là tải trọng được cơ quan đăng kiểm Việt Nam phê duyệt, thường sẽ thấp hơn tải trọng thiết kế để đảm bảo an toàn khi vận hành trên điều kiện hạ tầng giao thông thực tế. Đây là con số bạn phải tuân thủ.

“Trọng Tải” và Các Thuật Ngữ Liên Quan: Bản Thân, Toàn Bộ & Tải Trọng Trục Xe

“Trọng tải” không phải là một thuật ngữ đơn nghĩa, nó thường được dùng để chỉ các thông số kỹ thuật của bản thân chiếc xe. Để hiểu đúng, bạn cần nắm rõ 3 khái niệm sau:

1. Trọng lượng bản thân (Trọng lượng không tải)

Là khối lượng của chiếc xe khi không chở hàng và không có người trên cabin, nhưng đã bao gồm nhiên liệu, nước làm mát, dầu bôi trơn và dụng cụ sửa chữa đi kèm.

• Ví dụ: Chiếc xe ở trên có Trọng lượng bản thân: 2.855 kg.

2. Trọng lượng toàn bộ (Tổng tải trọng xe)

Là khối lượng tối đa của cả xe, hàng hóa và người khi tham gia giao thông. Con số này là giới hạn cuối cùng mà chiếc xe không được phép vượt qua khi ở trên đường.

• Ví dụ: Xe trên có Khối lượng toàn bộ cho phép TGGT: 4.995 kg.

• Công thức liên hệ:Trọng Lượng Toàn Bộ ≥ Trọng Lượng Bản Thân + Tải Trọng Hàng Hóa

3.  Tải trọng trục xe là gì và tại sao cần quan tâm?

Tải trọng trục xe là phần trọng lượng của xe được phân bổ lên mỗi trục xe. Việc quy định tải trọng trục là cực kỳ quan trọng để bảo vệ kết cấu mặt đường, tránh gây lún, hỏng hóc. Tại các trạm cân, bên cạnh việc cân tổng trọng lượng, cơ quan chức năng còn kiểm tra tải trọng trên từng trục, đặc biệt là với các xe tải nặng, xe container.

Bảng So Sánh Chi Tiết Tải Trọng, Trọng Lượng Bản Thân, Trọng Lượng Toàn Bộ

Tầm Quan Trọng Của Việc Chở Đúng Tải: Pháp Luật, An Toàn và Chi Phí

Cập nhật quy định về tải trọng và mức phạt quá tải mới nhất theo Nghị định 100

Theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP, hành vi chở hàng vượt quá tải trọng cho phép sẽ bị xử phạt rất nặng đối với cả tài xế và chủ phương tiện, với mức phạt có thể lên đến hàng chục triệu đồng và tước quyền sử dụng giấy phép lái xe, phù hiệu vận tải. Các quy định về khổ giới hạn, hàng quá khổ quá tải cũng được nêu rõ trong Thông tư 46/2015/TT-BGTVT.

Ảnh hưởng đến an toàn giao thông và tuổi thọ phương tiện

Chở quá tải làm tăng quãng đường phanh, giảm khả năng kiểm soát lái, dễ gây nổ lốp và làm gia tăng nguy cơ tai nạn. Về lâu dài, nó sẽ phá hủy hệ thống treo, khung gầm và làm giảm tuổi thọ của xe.

Bí quyết chọn xe tải phù hợp với hàng hóa

• Với hàng nặng, gọn: Ưu tiên số kg, chọn xe có tải trọng cao hơn khối lượng hàng một chút.
• Với hàng nhẹ, cồng kềnh: Ưu tiên thể tích (số khối – CBM), cần xem xét cả kích thước thùng xe tải để đảm bảo chứa đủ hàng mà không vượt quá tải trọng.

Giải Đáp Các Câu Hỏi Thường Gặp (FAQ)

1. Xe tải 1.5 tấn, 2.5 tấn, 5 tấn… thì thực chất chở được bao nhiêu kg hàng?

Tên gọi “xe 1.5 tấn”, “xe 5 tấn” thường chỉ là tên thương mại để phân loại dòng xe. Tải trọng thực tế bạn được phép chở luôn phải xem trên giấy đăng kiểm và thường thấp hơn tên gọi đó một chút.

2. Xem tải trọng xe chính xác nhất ở đâu?

Xem tại mục “Khối lượng hàng hóa chuyên chở cho phép TGGT” trên “Giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường” còn hiệu lực của xe.

3. Chở hàng cồng kềnh nhưng nhẹ thì có bị phạt không?

Có. Nếu hàng hóa vượt quá giới hạn về chiều dài, chiều rộng hoặc chiều cao của thùng xe theo quy định, bạn có thể bị phạt lỗi “chở hàng quá khổ giới hạn” dù chưa vượt quá tải trọng.

Kết luận

Phân biệt rạch ròi giữa Tải trọng (hàng hóa) và các khái niệm Trọng tải (xe) là kiến thức nền tảng đối với bất kỳ ai liên quan đến hoạt động vận tải. Việc này không chỉ thể hiện sự chuyên nghiệp mà còn trực tiếp bảo vệ an toàn cho chính bạn, tài sản của bạn và cộng đồng, đồng thời giúp tối ưu hóa hiệu quả kinh doanh.

Nguồn tham khảo

1. Nghị định số 100/2019/NĐ-CP của Chính phủ: Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt. Truy cập tại: https://vanban.chinhphu.vn/?pageid=27160&docid=198733
2. Thông tư số 46/2015/TT-BGTVT của Bộ Giao thông Vận tải: Quy định về tải trọng, khổ giới hạn của đường bộ; lưu hành xe quá tải trọng, xe quá khổ giới hạn, xe bánh xích trên đường bộ; vận chuyển hàng siêu trường, siêu trọng. Truy cập tại: https://vanban.chinhphu.vn/?pageid=27160&docid=181515
3. Cổng thông tin điện tử Cục Đăng kiểm Việt Nam. Truy cập tại: http://www.vr.org.vn/